Biblioteczka dość swobodnie i szeroko obejmuje tematykę historii Instytutu Literackiego. Przede wszystkim można tu korzystać z książek wydawanych w serii „W kręgu paryskiej Kultury”. Są dostępne (jak wszystkie inne) bezpłatnie.
Udostępniamy tu też różne publikacje związane z ludźmi i działaniem Instytutu Literackiego, są to rzeczy bądź wyczerpane, bądź trudno dostępne. Z nadzieją, że będą użyteczne, zachęcamy do korzystania i nadsyłania nam sugestii na temat uzupełnień.
Powrót na początek bloku opisu
W 2017 r. minęło 70. lat od ukazania się w Rzymie pierwszego numeru „Kultury". Rocznicę uświetniliśmy wydaniem - wspólnie z Instytutem Książki - reprintu tego bardzo rzadkiego zeszytu. Reprodukcji towarzyszą różne, po części niepublikowane wcześniej materiały z naszego archiwum i trzy teksty poświęcone okolicznościom powstania miesięcznika. Ich autorami są: Paweł Kłoczowski, Stanisław Mancewicz i Marek Żebrowski (który jest też redaktorem całości). Książkę zaprojektował Krzysztof Rumowski.
W 2018 r. tom był nominowany do Nagrody im. Jana Długosza.
„Kultura" - narodziny pisma, nakład 500 egz. w tym 100 numerowanych. wyd. Instytut Literacki Kultura i Instytut Książki, Paryż - Kraków 2017.
Każdy numer „Kultury” miał w redakcji swą teczkę. Przechowywano w niej oryginały tekstów nadesłanych przez autorów. Redaktor Giedroyc składał je w archiwum. Jedną z takich tek, numeru 9 z 1969 r., zawierającą m.in. rękopisy Czesława Miłosza i K. A. Jeleńskiego postanowiliśmy z okazji 20. rocznicy zamknięcia „Kultury” reprodukować.Pomysłodawcami wydawnictwa są Rafał Habielski (wraz z Iwoną Hofman napisali wprowadzenie) i Andrzej Peciak. Książkę zaprojektował Krzysztof Rumowski.
Tom ukazał się wspólnym wysiłkiem Instytutu Książki, Instytutu Literackiego w Paryżu i Pracowni Badań nad Instytutem Literackim w Paryżu przy Uniwersytecie Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie, ze znaczącym wsparciem finansowym Iwony Hofman. Nakład 300 egz. Kraków, Paryż, Lublin 2020.
Druga amerykańska antologia tekstów z „Kultury”. Tom skomponował Robert Kostrzewa - wybrał teksty, które ukazaly się na łamach miesięcznika w latach 1970-1989.
W książce znalazły się artykuły m.in. Juliusza Mieroszewskiego, Jana Józefa Lipskiego, Czesława Miłosza, Leopolda Tyrmanda, Leszka Kołakowskiego, Michała Hellera, Sławomira Mrożka, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i Ryszarda Kuklińskiego. Antologia spotkała się z uznaniem recenzentów , opinie o niej ukazały się m.in. w „New York Timesie”, „New York Times Book Review” i w „New York Review of Books”.
„Between East and West: Writings from Kultura”, wyd. New York, Hill & Wang 1990. Udostępniamy za zgodą Autora.
„Na początku roku 2020 na świecie wybuchła pandemia koronawirusa. Zastosowano przeciw niej blokadę na nieznaną w dziejach skalę: zatrzaśnięto granice państw, wstrzymano międzynarodową komunikację lotniczą i kolejową, miliardy ludzi zatrzymano w domach, zamknięto kościoły, przychodnie lekarskie, biblioteki, muzea, teatry, księgarnie, restauracje, kawiarnie. Równolegle nastąpiła intensyfikacja komunikacji wirtualnej. Dzięki komputerom, telefonom komórkowym można było uzyskać konsultację lekarską, obejrzeć spektakl operowy, porozmawiać z przyjaciółmi ponad szlabanami granic. W tej sytuacji spróbowałem podzielić się z innymi tym, co jest mi szczególnie bliskie i cenne. Postanowiłem wykorzystać fakt, że na Portalu Kultura Paryska można, nie wychodząc z domu, przeczytać wszystkie numery „Kultury”. Lektura tego pisma i dzieł „pisarzy zbójeckich” była najważniejszą przygodą duchową mojej młodości i do dzisiaj stanowi wydarzenie formujące o zasadniczym znaczeniu. Zaplanowałem serial o „Kulturze”: na facebooku Instytutu Literackiego codziennie zamieszczać będę wpis prezentujący ważne dla mnie teksty z paryskiego miesięcznika. Ułożyłem materiał w tygodniowe cykle tematyczne. Wyszło mi 17 tygodni (co daje 119 dni) plus jeden dzień zamykający serial, czyli „120 dni Kultury” (erudyta powie, że to o 20 opowieści więcej niż w Dekameronie Boccaccia i dokładnie tyle dni, co w dziele francuskiego markiza — ale buchalteria ma tu niewiele do rzeczy). O takiej antologii marzyłem od lat. Pandemia ukazała mi potrzebę i możliwość szybkiej realizacji tych planów..." (ze wstępu Autora, pisane w lipcu 2020 r.)
W książce znajdują się linki do oryginalnych, omawianych tekstów z paryskiej „Kultury” (korzystanie z nich wymaga obsługi plików PDF) Redakcja: Mikołaj Nowak-Rogoziński. Tom dostępny wyłącznie w wersji elektronicznej.
Seria Archiwum KULTURY jest ostatnim projektem edytorskim Jerzego Giedroycia.
W latach 1993-2012 seria ukazywała się nakładem Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”. Od 2014 r. ukazuje się staraniem Instytutu Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską i wydawnictwa Więź. Kuratorem serii jest Piotr Kłoczowski. Poniżej spis wszystkich tomów.
Więcej książek o twórcach skupionych wokół paryskiej Kultury na stronie Wydawnictwa Więź
1. Jerzy Giedroyc, Witold Gombrowicz LISTY 1950-1969
Wybrał, opracował i wstępem opatrzył Andrzej Kowalczyk, Warszawa 1993
2. Jerzy Giedroyc, Autobiografia na cztery ręce
Opracował i posłowiem opatrzył Krzysztof Pomian, Warszawa 1994, wydanie 2 uzupełnione: Warszawa 1999
3. Jerzy Giedroyc, Konstanty A. Jeleński LISTY 1950-1987
Wybrał, opracował i wstępem opatrzył Wojciech Karpiński, Warszawa 1995
4. Jerzy Giedroyc, Andrzej Bobkowski LISTY 1946-1961
Wybrał, opracował i wstępem opatrzył Jan Zieliński, Warszawa 1997
5. Jerzy Giedroyc, Jerzy Stempowski LISTY 1946-1969
Część pierwsza i druga. Wybrał, wstępem i przypisami opatrzył Andrzej Stanisław Kowalczyk, Warszawa 1998
6. Jerzy Giedroyc, Juliusz Mieroszewski LISTY 1949-1956
Część pierwsza i druga. Wybrał i wstępem poprzedził Krzysztof Pomian. Przypisami i indeksami opatrzyli Jacek Krawczyk i Krzysztof Pomian. Szkicem o Mieroszewskich i Mieroszewskim uzupełnił Piotr Wandycz, Warszawa 1999
7. Jerzy Giedroyc, Melchior Wańkowicz LISTY 1945-1963
Wyboru dokonała i wstępem opatrzyła Aleksandra Ziółkowska-Boehm. Przypisy opracowali Aleksandra Ziółkowska--Boehm i Jacek Krawczyk, Warszawa 2000
8. Jerzy Giedroyc EMIGRACJA UKRAIŃSKA. LISTY 1950-1982
Wybrała, wstępem i przypisami opatrzyła Bogumiła Berdychowska. Listy autorów ukraińskich przełożyła Ola Hnatiuk, Warszawa 2004
9. Jerzy Giedroyc, Witold Gombrowicz LISTY 1950-1969
Wybrał, opracował i wstępem opatrzył Andrzej S. Kowalczyk, Warszawa 2006, wydanie 2 rozszerzone.
10. Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz LISTY 1952-1963
Opracował i wstępem opatrzył Marek Kornat, Warszawa 2008
11. Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz LISTY 1964-1972
Opracował Marek Kornat, Warszawa 2011
12. Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz LISTY 1973-2000
Opracował Marek Kornat, Warszawa 2012
Nakładem Instytutu Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską Oddział Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza oraz Towarzystwa „WIĘŹ" ukazały się tomy:
13. Jerzy Giedroyc, Jewhen Małaniuk LISTY 1948-1963
Opracowała, wstępem i przypisami opatrzyła Halyna Dubyk, Warszawa 2014
14. Jerzy Giedroyc, Teodor Parnicki LISTY 1946-1968
Część pierwsza i druga. Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Andrzej Dobrowolski Warszawa 2014
15. Jerzy Giedroyc, Jan Józef Lipski LISTY 1957-1991
Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Łukasz Garbal, Warszawa 2015
16. Jerzy Giedroyc, Leszek Kołakowski LISTY 1957-2000
Wstępem poprzedził Paweł Kłoczowski. Opracował i przypisami opatrzył Henryk Citko
Warszawa 2016
17. Jerzy Giedroyc, Juliusz Mieroszewski LISTY 1957-1975
Część pierwsza, druga i trzecia. Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Rafał Habielski
Warszawa 2016
18. Jerzy Giedroyc, Witold Jedlicki LISTY 1959-1982
Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Marek Kornat, Warszawa 2017.
19. Jerzy Giedroyc, Józef Wittlin, LISTY 1947-1976
Opracowali, wstępem i przypisami opatrzyli Rafał Habielski i Paweł Kądziela
Warszawa 2017.
20. Jerzy Giedroyc, Czesław Straszewicz, LISTY 1946-1962
Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Maciej Urbanowski, Warszawa 2018.
21. Jerzy Giedroyc, Wacław A. Zbyszewski, LISTY 1939-1984
Opracował, wstępem i przypisami opatrzył Rafał Habielski, Warszawa 2018.
22. Jerzy Giedroyc, Stefan Kisielewski, LISTY 1946-1991
Wstęp Adam Michnik, opracował i przypisami opatrzył Łukasz Garbal, posłowie Rafał Habielski, Warszawa 2020.
23. Jerzy Giedroyc, Stanisław Vincenz, LISTY 1946-1969
Opracowanie, wstęp i przypisy Rafał Habielski, Warszawa 2021.
24. Jerzy Giedroyc, Józef Łobodowski, LISTY 1947-1988
Opracowanie, wstęp i przypisy Bogumiła Berdychowska. Wydano wspólnie z Wydawnictwem Naukowym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Warszawa 2022.
25. Jerzy Giedroyc, Zygmunt Haupt, LISTY 1947-1975
Opracowanie, wstęp i przypisy Paweł Panas. Warszawa 2022.
26. Jerzy Giedroyc, Józef Czapski, LISTY 1943-1948
Opracowanie, wstęp i przypisy Rafał Habielski. Warszawa 2023.
27. Jerzy Giedroyc, Aleksander Bocheński, LISTY 1940-2000
Opracowanie, wstęp i przypisy Maciej Zakrzewski. Warszawa 2024.
Znakomity przewodnik w opracowaniu Marii Wrede. Autorka w latach 2009-2015 kierowała projektem porządkowania i tworzenia inwentarza archiwum. Jest to obowiązkowa pozycja dla wszystkich, chcących się zorientować w logice naszych zbiorów.
Przewodnik po zasobie Archiwum Instytutu Literackiego Kultura
Tom ukazał się nakładem wydawnictwa Biblioteki Narodowej, Warszawa 2018 r.
Instytut Literacki i Fundacja Kultury Paryskiej dziękują Autorce i Wydawnictwu za zgodę na udostępnienie.
